Pozitif büyümeyle ayrışacağız

 İMALAT sanayi canlılığını korumaya devam ediyor. Reel kesim güven endeksi yükselişini sürdürüyor. Şubat’ta reel sektörün gelecek üç ayda ortalama birim maliyetlerde ve satış fiyatlarında artış yönlü beklentileri zayıflarken, gelecek üç aydaki istihdama ve gelecek on iki aydaki sabit sermaye yatırım harcamasına ilişkin artış yönlü beklentiler de güçlendi. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) imalat sanayinde faaliyet gösteren bin 758 işyerinin yanıtladığı iktisadi yönelim anketi sonuçlarından hesapladığı verilere göre reel kesim güven endeksi Şubat’ta bir önceki aya kıyasla 2.3 puan artarak 109.3 oldu. Mevsimsellikten arındırılmış reel kesim güven endeksi ise bir önceki aya göre 0.3 puan azalarak 108.7 olarak gerçekleşti. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre ise ekonomik güven endeksi Şubat’ta bir önceki aya kıyasla 0.5 azalarak 95.8 değerine düştü. Endeksteki düşüş, imalat sanayi, hizmet ve inşaat sektörü güven endekslerindeki düşüşlerden kaynaklandı.

BEKLENTİLER YUKARI YÖNLÜ

2021 Ocak’ta bir önceki aya göre 0.2 puan gerileyerek yüzde 75.4 düzeyinde gerçekleşen imalat sanayi kapasite kullanım oram, Şubat’ta bir önceki aya göre 0.5 puan azalışla yüzde 74.9 oldu. TCMB’nin iktisadi yönelik anketi kapsamında derlediği verilere göre kapasite kullanım oranı Şubat’ta bir önceki aya kıyasla ara mallarında 0.3 puan artışla yüzde 78.1 olurken, yatırım mallarında değişim göstermeyerek yüzde 74.6 değerini korudu. Mevsimsel etkilerden arındırılmış kapasite kullanım oranı bir önceki aya kıyasla 0.1 puan azalarak yüzde 75.5 olarak gerçekleşti. Yatırım malları yatay seyretse de ara mallarında artışın devam etmesi, önümüzdeki dönemde imalat sanayi performansı açısından olumlu işaret verdiğine dikkat çeken ekonomistler, Mart itibarıyla atılacak normalleşme adımlarının iktisadi faaliyeti destekleyeceği görüşünde.

Uluslararası Para Fonu (IMF) Türkiye ekonomisinin 2021 büyüme beklentisini yüzde 6’ya yükseltti. Moody’s, Türkiye için 2021 büyüme tahminini yüzde 3.5’ten yüzde 4’e çıkardı. Uluslararası kuruluşlar Türkiye’nin 2021 büyüme tahminlerini yükseltirken, gözler 1 Mart’ta açıklanacak 2020 son çeyrek ve 2020 geneli büyüme performansına çevrildi.

AKADEMİSYENLERDEN İYİMSER YORUMLAR

Marmara Üniversitesi öğretim Üyesi Prof. Dr. Burak Arzova 2020 son çeyrekte Türkiye ekonomisinin yüzde 4.1-4.3 bandında büyüyeceği tahmininde bulunurken, 2020 için yıllık büyüme beklentisini yüzde 2.7-2.9 olarak açıkladı. Arzova’nın, 2021 büyüme beklentisi ise yüzde 4.5- 4.8 bandında. Bilgi Üniversitesi öğretim Görevlisi Murat Sağman ise, Türkiye ekonomisinin 2020 yılı son çeyrekte yüzde 3, 2020 yılı genelinde yüzde 1 büyüyeceği tahmininde bulundu. Sağman, 2021 ilk çeyrek için yüzde 1 küçülme, 2021 için ise toplam yüzde 3 büyüme beklentisini dile getirdi. Ahlata Yatırım Genel Müdür Yardımcısı Tonguç Erbaş da, Türkiye ekonomisinin 2020 dördüncü çeyrekte yüzde 5, 2020’de yüzde 1.6 büyüyeceği tahmininde bulundu. Erbaş’ın 2021 ilk çeyrek için büyüme beklentisi yüzde 5.2,2021 genelinde ise yüzde 6.2. Kırıkkale Üniversitesi öğretim Üyesi Prof. Dr. Harun öztürkler, öncü göstergelerin Türkiye’nin 2020 yılında yüzde 1.5 büyüyeceğini gösterdiğini vurguladı, öztürkler, “Parasal sıkılaştırmanın ilk çeyrekte büyüme oranını baskılayacağını, ancak bu sürecin, maliye ve hazine ve hukuk reformları ile desteklenmesi durumunda enflasyonda, döviz kurunda ve genel olarak finansal ve reel sektörlerde istikrara katkı sağlayarak yılın son üç çeyreğinde büyüme oranı potansiyel düzeye taşıyacaktır. 2021 yılında Türkiye’nin uzun dönem büyüme oranına yakın bir düzeyde, yaklaşık olarak yüzde 4.5 büyüyeceği tahmini yapılabilir” dedi.

2021’in ilk 4-5 ayında enflasyonun yükseliş trendi içerisinde olmasını bekleyen ekonomistler, Şubat’ta yıllık enflasyonun yüzde 15’ün üzerine çıkacağı görüşünde. Şubat’ta TÜFE’de aylık yüzde 1.2, ÜFE’de yüzde 2.1 artış beklentisini dile getiren Prof. Dr. Burak Arzova, yılsonu TÜFE tahminini ise yüzde 12-12.5 olarak ifade etti.

PERAKENDE TİCARETTE GÜVEN ARTTI

Güven endeksi hizmet ve inşaat sektörlerinde düşerken, perakende ticaret sektöründe yükseldi. TÜÎK verilerine göre mevsim etkilerinden arındırılmış sektörel güven endeksi Şubat’ta bir önceki aya göre hizmet sektöründe yüzde 1.4 azalışla 100.4, inşaat sektöründe yüzde 1.3 azalışla 83.1 değerini alırken, perakende ticaret sektöründe ise yüzde 0.4 artışla 108.9 oldu. 0-200 aralığında değer alabilen sektörel güven endeksinin 100’den büyük olması sektörün mevcut ve gelecek döneme ilişkin iyimserliğini, 100’den küçük olması ise kötümserliğini gösteriyor. 100 değerinin üzerinde yer alan hizmet ve perakende ticaret sektörünün gelecek üç aylık dönemde “Hizmetlere olan talep beklentisi” ile gelecek üç aylık dönemde “iş hacmi-satışlar” beklentisinde gerileme dikkat çekiyor. Normalleşme adımlarının atılması, aşılama sürecinde ilerlemeyle bu iki sektörde beklentilerin olumluya döneceği ifade ediliyor.