TCMB önden gidecek

 TÜRKİYE Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), enflasyon tahminini değiştirmedi. Enflasyonun 2021 sonunda yüzde 70 olasılıkla yüzde 9.4 olarak gerçekleşeceği tahminini koruyan TCMB, 2022 sonunda yüzde 7,2023 sonunda ise orta vadeli hedef olan yüzde 5 seviyesine gerileyerek istikrar kazanacağı öngörüsünü korudu, işlenmemiş gıda fiyatları, döviz kuru gelişmeleri ve uluslararası fiyatların son dönem eğilimlerini dikkate alan TCMB, 2021 için gıda enflasyonu tahminini 1 puan artışla yüzde 11.5’e yükseltti.

TCMB Başkanı Naci Ağbal, enflasyonda yukarı yönlü risklerin belirgin bir şekilde önemini koruduğunu vurgulayarak, para politikasındaki sıkı ihtiyatlı duruşlarının yüzde 5 hedefine ulaşıncaya kadar sürdürüleceğini kaydetti. Ağbal, verilerin, enflasyon beklentileri ve fiyatlama davranışlarında orta vadeli hedef patikasından sapma riskine işaret etmesi durumunda önden ilave sıklaştırmanın kararlılıkla yapılacağına dikkat çekti. Ellerindeki verilerin sıkı para politikasına devam edilmesi gerektiğini ortaya koyduğunu söyleyen Ağbal, faiz indirimleri için çok erken olduğunu kaydetti. Etkisini artıran uluslararası gıda emtia fiyatlarındaki artışın dikkat çekici olduğunu belirten Ağbal, uluslararası gıda fiyatlarının yönünün yukarı doğru olduğunu söyledi. Ağbal, gıda enflasyonunun, 2021 yılı enflasyon gerçekleşmesi üzerinde önemli bir risk oluşturmaya devam ettiğini kaydetti.

ÇARKLAR DÖNÜYOR

İmalat sanayi kapasite kullanım oranı (KKO), Ocak’ta bir önceki aya göre 0.2 puan azalarak yüzde 75.4 seviyesinde gerçekleşti. TCMB’nin İktisadi Yönelim İstatistikleri kapsamında derlediği verilere göre Ocak’ta mal gruplarına göre kapasite kullanımı oranı ara mallarında 0.2 puan artışla yüzde 77.8, yatırım mallarında değişim göstermeyerek yüzde 74.6 oldu. Mevsimsel etkilerden arındırılmış kapasite kullanım oranı ise Ocak’ta bir önceki aya göre 0.2 puan I artarak yüzde 75.6 seviyesinde gerçekleşti.

Ekim ve Kasım’da yaşanan faiz artışlarına ve Covid-19 nedeniyle alınan tedbirlere karşı ekonomik aktivitenin beklentinin üzerinde canlı gittiğini vurgulayan TOBB ETÜ Öğretim Üyesi Doç. Dr. Atılım Murat, imalat sanayi kapasite kullanım oranının genel anlamda çarkların döndüğünü gösterdiğini kaydetti.

REEL KESİM GÜVENİ ARTTI

2020 Ocak’ta reel kesim güven endeksi, bir önceki aya göre 0.2 puan artarak 107 seviyesinde gerçekleşti. TCMB verilerine göre gelecek üç aydaki üretim hacmi, gelecek üç aydaki toplam istihdam, genel gidişat ve mevcut mamul mal stokuna ilişkin değerlendirmeler endeksi artış yönünde etkilerken, son üç aydaki toplam sipariş miktarı, mevcut toplam sipariş miktarı, sabit sermaye yatırım harcaması ve gelecek üç aydaki ihracat sipariş miktarına ilişkin değerlendirmeler endekse azalış yönünde yansıdı. Mevsimsellikten arındırılmış reel kesim güven endeksi bir önceki aya göre 1.4 puan azalarak 109 oldu. Gelecek üç aya yönelik değerlendirmelerde, üretim hacminde ve iç piyasa sipariş miktarında bir önceki ayda artış bekleyenler lehine olan seyrin güçlendiği, ihracat sipariş miktarında ise bir önceki ayda artış bekleyenler lehine olan seyrin zayıfladığı görüldü. Gelecek üç aydaki satış fiyatına ilişkin artış yönlü beklentilerin de zayıfladığı gözlendi.

TOBB ETÜ öğretim Üyesi Dr. Cahit Sönmez, TCMB’nin parasal sıkılaştırma amacıyla faiz oranlarını yükseltmesinin kısa vadede iç talebi ve yatırımları olumsuz etkileyeceğine dikkat çekerek, “Ancak rasyonel adımlar atması ve iletişim kanalını güçlü bir şekilde kullanarak güven inşa etmesi yılın ikinci yarısı itibarıyla olumlu yansıma sağlayacak. Yılın tamamında yüzde 5-6’lar civarında bir büyüme hızına ulaşabiliriz. IMF de Türkiye’nin büyüme beklentisini yüzde 6’ya yükseltti. Konvansiyonel politikalarla kurların baskılanması büyümenin önünü açacaktır” dedi.

EKONOMİK GÜVEN ENDEKSİ YÜKSELDİ

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜÎK) verilerine göre mevsim etkilerinden arındırılmış güven endeksi 2021 Ocak’ta bir önceki aya kıyasla hizmet sektöründe yüzde 2.9 artışla 101.9 olurken, perakende ticaret sektörü güven endeksi yüzde 0.1 azalışla 108.5, inşaat sektörü güven endeksi yüzde 5.2 azalışla 84.2 değerini aldı. Güven endeksinin 100’den büyük olması sektörün mevcut ve gelecek döneme ilişkin iyimserliğini, 100’den küçük olması ise kötümserliğini gösteriyor

TÜİK geçen hafta Ocak ayı ekonomik güven endeksini de açıkladı. Buna göre ekonomik güven endeksi, 2021 Ocak’ta bir önceki aya göre yüzde 1.6 oranında artarak 96.2 oldu. Ekonomik güven endeksindeki artış tüketici ve hizmet sektörü güven endekslerindeki artışlardan kaynaklandı. Tüketici güven endeksi Ocak’ta bir önceki aya göre yüzde 4 artışla 83.3 düzeyinde gerçekleşmişti.

İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat Şeker, inşaat sektöründe Temmuz’dan bu yana düşüş trendinin görüldüğünü vurgulayarak, “Perakende de siparişlerde düşme eğilimi söz konusu, hizmetlerde ise artış trendini gözlüyoruz. Yayılma endekslerini incelediğimizde, son üç aydaki sipariş miktarları endeks skorunu aşağı çekerken, gelecek üç aya ilişkin beklentilerin skoru yukarı ittiğini anlıyoruz. Dolayısıyla 2021’e bir önceki yıla göre daha umutlu başlamış durumdayız. Uluslararası kuruluşların değerlendirmeleri de benzer” dedi.

EN FAZLA KATKI ANKARA'DAN

TÜİK geçen hafta 2019 yılı il bazında gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) verilerini açıkladı. 11 düzeyinde cari fiyatlarla GSYH hesaplamaların göre 2019’da İstanbul 1 trilyon 327 milyar 452 milyon TL ile en yüksek GSYH’ye ulaştı ve toplam GSYH’den yüzde 30.7 pay aldı. İstanbul’u, 395.7 milyar TL ve yüzde 9.2 pay ile Ankara, 263 milyar 38 milyon TL ve yüzde 6.1 pay ile İzmir izledi.

11 düzeyinde GSYH hesaplarında son üç sırada 4.1 milyar TL ile Tunceli, 3.4 milyar TL ile Ardahan ve 2.8 milyar TL ile Bayburt yer aldı. GSYH’den en yüksek payı alan ilk beş il, 2019’da toplam GSYH’nin yüzde 53.7’sini oluşturdu. Ankara yüzde 0.43 ile 2019 Türkiye GSYH büyümesine yüzde 0.9 ile en fazla katkı sağlayan il oldu. Ankara’yı yüzde 0.40 ile İstanbul ve yüzde 0.14 ile Antalya izledi.